Zarządzanie ryzykiem w procesach zakupowych sektora OZE

Autor:
Rafał Dados

Zarządzanie ryzykiem w procesach zakupowych sektora OZE

Perspektywy, wyzwania i strategie na lata 2026–2035

Lata 2026–2035 będą przełomowe pod względem intensyfikacji inwestycji w odnawialne źródła energii (OZE) w Europie. Według prognoz Unia Europejska zainwestuje w tym czasie około 100 mld euro w rozwój farm fotowoltaicznych, wiatrowych oraz systemów magazynowania energii.

Polska odgrywa strategiczną rolę w tym planie – operator systemu przesyłowego (PSE) ogłosił ambitny program inwestycyjny przekraczający 64 mld zł (15,4 mld euro) do 2034 roku. Realizacja tego planu obejmuje budowę około 4700 km nowych linii przesyłowych 400 kV, 28 nowych stacji elektroenergetycznych oraz modernizację 110 istniejących obiektów. Inwestycje te mają umożliwić przyłączenie około 18 GW z morskich farm wiatrowych, 45 GW z instalacji fotowoltaicznych oraz 19 GW z farm wiatrowych na lądzie, co pozwoli generować ok. 160 TWh energii rocznie.

Kluczowe ryzyka w łańcuchu dostaw sektora OZE

Dynamiczny rozwój sektora OZE niesie ze sobą specyficzne wyzwania:

Ryzyko technologiczne

Wdrażanie zaawansowanych technologii baterii, zgodnych z roadmapą BATTERY 2030+, wiąże się z niepewnością co do ich dostępności, niezawodności oraz możliwości produkcyjnych na skalę przemysłową. Technologie mogą napotkać nieoczekiwane bariery techniczne, powodując potencjalne opóźnienia lub być szybko zastąpione bardziej efektywnymi rozwiązaniami.

Zakłócenia w dostawach komponentów

Globalne zapotrzebowanie na komponenty OZE, takie jak moduły fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, falowniki, magazyny energii wzrasta. Pytanie brzmi czy zdolności produkcyjne nadążą za popytem oraz czy Europa podoła zadaniu uniezależnienia się od Chin, które chcą dominować w sektorze OZE. Może to prowadzić do braków materiałowych oraz opóźnień w dostawach, wpływając na terminowość projektów.

Zmienność cen strategicznych surowców

Rosnące zapotrzebowanie na kluczowe surowce – jak lit, krzem czy metale ziem rzadkich – może powodować znaczną zmienność cen, negatywnie wpływając na ekonomikę projektów. Skuteczne zarządzanie tym ryzykiem wymaga odpowiednich strategii finansowych i zakupowych.

Strategie efektywnego zarządzania ryzykiem zakupowym

Firmy działające w sektorze OZE powinny wdrożyć następujące podejście:

Monitorowanie trendów technologicznych

Regularne analizowanie postępów technologicznych i zgodność z roadmapami branżowymi (np. BATTERY 2030+) pozwala na szybkie reagowanie na zmiany, redukcję ryzyka technologicznego oraz optymalizację procesu zakupowego.

Dywersyfikacja dostawców

Budowanie współpracy z różnymi dostawcami z wielu regionów świata ogranicza zależność od jednego źródła dostaw, zmniejszając ryzyko opóźnień i zwiększając odporność na zakłócenia logistyczne i polityczne.

Zabezpieczenia cenowe

Stosowanie instrumentów: takich jak hedging i kontrakty długoterminowe, pozwala zabezpieczyć projekty przed negatywnym wpływem gwałtownych zmian cen strategicznych surowców lub wahań kursów walut.

Budowanie kompetencji i odporności organizacyjnej

W obliczu rosnącej złożoności inwestycji OZE, kluczowe staje się rozwijanie kompetencji zespołów zakupowych i zarządzania ryzykiem. Inwestycja w kapitał ludzki, szkolenia specjalistyczne oraz usprawnianie komunikacji wewnętrznej to fundamenty skutecznego zarządzania ryzykiem w procesach zakupowych sektora OZE. Dzięki temu firmy będą mogły w pełni wykorzystać szanse, które przynosi nowa fala inwestycji w energię odnawialną.

Rafał Dados
18 lat doświadczenia w zakupach projektowych oraz strategicznych. Od 10 lat współwłaściciel Eveneum, firmy wyspecjalizowanej w doradztwie i szkoleniach dla zakupów w branżach wymagających budowania relacji i zaufania pomiędzy partnerami. Jego specjalnością jest wsparcie klientów w zakresie zakupów projektowych i wczesnego zaangażowania dostawców i działu zakupów w prace rozwojowe. Realizuje projekty typu negocjacje na zlecenie, poszukiwania dostawców oraz negocjowania warunków współpracy w imieniu Klientów. Prelegent konferencji zakupowych w kraju i zagranicą. Wykładowca kierunku zakupowego na Uniwersytecie Jagiellońskim.