10 pytań przed negocjacjami ze związkami zawodowymi

Współpraca pomiędzy Pracodawcą, a Związkami  Zawodowymi to proces ciągły, oparty o odpowiednie zarządzanie relacjami, uzgodnienie zasad współpracy i komunikacji. Nie może być sprowadzona do wydarzeń ad hoc lub tylko negocjacji. Jeżeli dochodzi do strajku to zwykle ktoś, gdzieś, kiedyś popełnił jakiś błąd.

Ważnym obszarem działalności Eveneum jest doradztwo negocjacyjne. Jednym z ciekawych projektów, które ostatnio realizowaliśmy były negocjacje ze związkami zawodowymi.

Sytuacja w firmie naszego Klienta (grupa zakładów produkcyjnych) zmieniła się w porównaniu do lat poprzednich. Dobre relacje ze Związkami Zawodowymi stały się dość napięte. Wynikało to ze zwiększenia się liczby związków oraz rywalizacji pomiędzy nimi. Doprowadziło to do eskalacji oczekiwań w stosunku do Pracodawcy, każdy ze związków chciał pokazać pracownikom jak bardzo o nich dba. Dodatkowym wyzwaniem było wejście do zakładów Ogólnopolskiego Związku, znanego ze swojego walecznego nastawienia. Ze strony Klienta w projekcie uczestniczyli dyrektorzy zakładów oraz dyrektorzy HR.

Po wstępnej analizie sytuacji zaproponowaliśmy Klientowi:

• ustalenia strony formalno-organizacyjnej negocjacyjnej
• wypracowanie planu negocjacji, strategia i drabina eskalacji
• wypracowanie zasad prowadzenia negocjacji i komunikacji ze związkami zawodowymi
• przygotowanie do negocjacji z uwzględnieniem: elementu ludzkiego, danych, procesu
• wypracowanie modelu prowadzenia spotkania / negocjacji z więcej niż jednym związkiem zawodowym
• przeprowadzenie analizy technik negocjacyjnych dostosowanych do zachowania przedstawicieli Związków Zawodowych, sytuacji, relacji

Nasze zadanie w projekcie

Ze względu na delikatny charakter negocjacji na linii Pracodawca - Związki Zawodowe uzgodniliśmy z Klientem, że nasza rola będzie ograniczona do przygotowań. W Eveneum uważamy, że w takim przypadku najlepiej, dopóki to możliwe, w rozmowy były włączone tylko bezpośrednio zaangażowane strony. Udział zewnętrznego doradcy po jednej ze stron może doprowadzić do osłabienia zaufania. Oczywiście w przypadku osiągnięcia impasu, zaangażowanie mediatora zaakceptowanego przez Związki Zawodowe i Pracodawcę jest często stosowanym rozwiązaniem. W przypadku naszego Klienta sytuacja tego nie wymagała.

Metoda i koncepcja

Zaproponowaliśmy aby przygotowania były oparte o metodę koła konfliktu opracowanego przez Christopher’a Moore’a, które opisuje pięć typów konfliktów: Wartości, Relacji, Danych, Strukturalny oraz Interesów.

Kluczowe jest uświadomienie sobie z którym typem konfliktu mamy do czynienia w danej chwili i dopiero na tej podstawie podejmowanie działań pozwalających na wyeliminowaniu go, np. na drodze negocjacji. Przechodząc przez poszczególne typy konfliktów, obrazując je naszymi przykładami odnosiliśmy je do sytuacji Klienta. Dzięki temu łączyliśmy je z sytuacją Klienta i proponowaliśmy adekwatne rozwiązania.

Dzięki bardzo bogatemu doświadczeniu pani Haliny Wysokińskiej ekspertki Eveneum w obszarze zarządzania relacjami ze związkami zawodowymi, uczestnicy projektu „na gorąco” mogli konsultować swoje wyzwania.

10 pytań przed negocjacjami ze związkami zawodowymi

• Ile jest związków w firmie i jaki jest poziom uzwiązkowienia?
• Jakie związki zakładowe są w firmie (międzyzakładowe, branżowe, ogólnopolskie)?
• Czy i które związki ze sobą współpracują i które?
• Czy przewodniczącymi związków są pracownicy etatowi czy to funkcja społeczna?
• Czy są osobiście znani pracodawcy przedstawiciele związków, i jaki jest ich profil psychologiczny?
• Czy są ustalone reguły współpracy ze związkami, zasady spotkań, opracowywany protokół?
• Czy są przeprowadzane regularne spotkania z pracownikami i związkami zawodowymi?
• Kto odpowiada za przygotowania do negocjacji ze związkami i jakie funkcje angażuje?
• Czy kiedykolwiek w firmie był spór zbiorowy i jak doprowadzono do porozumienia?
• Czy jest regularna współpraca ze związkami i czy pracodawca dba o edukację biznesową związków zawodowych?

Oczywiście powyższa lista to dopiero początek pozwalający na wstępne zrozumienie sytuacji. W trakcie pracy z Klientem pojawiało się wiele scenariuszy, które wspólnie analizowaliśmy i rekomendowaliśmy rozwiązania. Wśród nich znalazły się m.in. wdrożenie prasówki regularnie przygotowywanej przez dział HR dla dyrektorów fabryk oraz jasne ustalenie drabiny eskalacji.

Dlaczego drabina eskalacji jest tak ważna? Jeden z przykładów opisany jest w artykule Kopacz nie dogadała się z górnikami. Do kogo pani Premier Ewa Kopacz mogła się odwołać, do kogo eskalować po nieudanych negocjacjach z górniczymi Związkami Zawodowymi w styczniu 2015? Zabrakło drabiny eskalacji…